۹ قدم ساده برای شناسایی استعداد درونی و پنهان
شناسایی استعدادها کار سخت و پیچیده‌ای است...
چه استعدادهای درونی و پنهانی دارید؟ چه کارهایی را خوب انجام می‌دهید؟ اگر یک نفر برای شناسایی استعداد شما این سؤال را از شما بپرسد آیا می‌توانید جوابی منطقی و معقول به این پرسش بدهید؟ شاید در چنین مواقعی ترجیح دهید سؤال را با سؤال جواب دهید و از ارائه‌ی پاسخی منطقی به این پرسش شانه خالی کنید.
با اینکه اکثر افراد جامعه به طرز مخفیانه و مرموزی باور کرده‌اند که هیچ استعداد خاصی ندارند اما باید قبول کرد که این باور تنها یک باور محدود کننده، منفی و بی‌اساسی است که هیچ توجیه علمی و اثبات شده‌ای ندارد. غالباً شناسایی استعدادها کار سخت و پیچیده‌ای است چون نیاز به زمان و تجارب گوناگون دارد. کار، وظیفه و یا مسئولیتی که شما آن را آسان و راحت فرض می‌کنید شاید انجامش برای دیگران بسیار دشوار باشد.
خب، سؤالی که در اینجا برای خیلی از کاربران عزیز مطرح است این است که چطور و با پیروی از چه روش‌هایی می‌توانیم استعدادهای درونی و پنهان خود را کشف کنیم.
در این مقاله می‌خواهیم ۹ قدم ساده برای شناسایی استعدادهای درونی و پنهان خود را بررسی کنیم:
۱-کارهایی که از انجام آن‌ها لذت می‌برید را شناسایی کنید
فهرستی از کارهایی که از انجامشان لذت می‌برید تهیه کنید. این کارها می‌توانند هر چیزی باشند از طراحی وب‌سایت گرفته تا آشپزی. بدون هیچ قضاوت و پیش‌داوری خاصی فقط این کارها را بر روی یک برگه یادداشت کنید. اگر در شناسایی این فعالیت‌ها دچار مشکل شدید این سؤال‌ها را از خودتان بپرسید :
- چه کارهایی را بدون اینکه از شما خواسته شود انجام می‌دهید و از انجام آن‌ها لذت می‌برید؟
- چه فعالیت‌هایی هستند که به محض شروع آن‌ها غرق کار می‌شوید و دیگران باید به زور شما را از این فعالیت‌ها جدا کنند؟
- انجام چه فعالیت‌هایی باعث می‌شود که زمان را فراموش کنید و به اصطلاح با انجام آن‌ها حساب وقت از دستتان در می‌رود؟
- چه کارهایی را دوست دارید آزادانه و رایگان انجام دهید؟
اگر دقت کنید متوجه خواهید شد که این فهرست بیشتر در مورد علایق شماست تا استعدادهایتان. به عنوان مثال شاید یک نفر دویدن را دوست داشته باشد اما این هرگز به این معنا نیست که این فرد می‌تواند در مسابقه‌ی جهانی ماراتن بعدی قهرمان شود. اغلب، چیزی که از آن به عنوان استعداد یاد می‌کنیم به صدها ساعت تلاش و پیگیری مستمر نیاز دارد. تهیه‌ی این فهرست و شناسایی علایق اصلی‌تان فقط شور، اشتیاق و انگیزه‌ی لازم برای رسیدن به استعدادها را برای شما فراهم خواهد کرد.
۲-علایق خود را شناسایی کنید
اگرچه این مورد خیلی شبیه به شناسایی کارهایی است که از انجام آن‌ها لذت می‌برید اما علایق بیشتر به چیزهایی گفته می‌شود که از یادگیری، مطالعه کردن و تماشای آن‌ها لذت می‌برید. بعضی از سؤال‌هایی که باید به آن‌ها پاسخ دهید عبارت‌اند از :
- دوست دارید در مورد چه موضوعاتی مطالعه کنید؟
- از صحبت کردن در مورد چه چیزهایی لذت می‌برید؟
- از تماشای چه برنامه‌هایی لذت می‌برید؟
- کدام موضوع یا ایده توجه شما را به سوی خود جلب می‌کند؟
غالباً پاسخ‌های شما به این پرسش‌ها با احساسات و خواسته‌های اصلی شما در ارتباط است. به عنوان مثال فردی که عاشق نواختن یکی از آلات موسیقی است ناخودآگاه اکثر مطالب وب‌سایت‌ها و وبلاگ‌های موسیقی را مطالعه می‌کند و البته شاید در این کار افراط هم بکند؛ اما فردی که عاشق تجارت و کسب ثروت است به طور ناخودآگاه اکثر خبرهای اقتصادی را دنبال خواهد کرد و بیشتر وقت مطالعه‌ی خود را به کتاب‌های مالی و اقتصادی اختصاص خواهد داد.
تهیه‌ی فهرست علایق به شما کمک می‌کند ترکیبی صحیح از علایق و احساسات خود را به دست آورید. بعد از تهیه‌ی این فهرست است که می‌توانید روند شناسایی و بهره‌برداری از استعدادهایتان را به سطح جدیدی انتقال دهید.
۳-موفقیت‌های قبلی خود را شناسایی کنید
برای این منظور، فهرستی جداگانه از موفقیت‌هایی که قبلاً تجربه کرده‌اید تهیه کنید. این فهرست می‌تواند به شما در شناسایی استعدادهایی که قبلاً به صورت ناخودآگاه و بدون اطلاع قبلی از آن‌ها استفاده می‌کرده‌اید کمک کند. در هنگام تهیه‌ی این فهرست به موارد زیر دقت کنید :
- کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی که در آن‌ها به شدت موفق بوده‌اید.
- تکالیف و یا پروژه‌هایی که به خوبی آن‌ها را انجام داده‌اید.
- و هر چیزی دیگری که باعث شده در گذشته این جمله را به خود بگویید : «من این کار رو عالی انجام دادم، استعداد بزرگی در این کار دارم.»
وقتی این فهرست را تهیه کردید، آن را مرور کنید. چه چیزی در این موفقیت‌ها مشترک است؟ در این موفقیت‌ها چه کاری را خوب انجام داده‌اید؟ شاید در تمام مقاطع تحصیلی خود تا قبل از کنکور نمرات شما در درس ریاضی عالی بوده است. شاید در فراهم کردن سرمایه‌ی لازم برای سازمان خود بهترین بوده‌اید. پیدا کردن شباهت‌های موجود در موفقیت‌های قبلی‌تان کمی به زمان و صبر و حوصله نیاز دارد اما اگر این فهرست را با دقت و به خوبی بررسی کنید در نهایت می‌توانید الگوی شخصی‌تان را از این فهرست به دست آورید. آشنایی با این الگوها برای شناسایی استعدادهای حیاتی که در آینده می‌توانید از آن‌ها بهترین استفاده را برای پیشبرد اهداف خود بکنید ضروری هستند.
۴-نگاهی به تست‌های استعدادیابی بی اندازید
برای شناسایی استعدادها و علایق اصلی می‌توانید از آزمون‌های شخصیت بزرگ و مشهور موجود استفاده کنید مثل آزمون مایرز-بریگز، آزمون دیسک و یا حتی کتاب «لطفاً مرا درک کن (به انگلیسی : Please Understand Me)» نوشته‌ی Kiersey. این آزمون‌ها و منابع به شما کمک می‌کنند بینش بهتری از خود به دست آورید. باید به این نکته دقت کنید که هیچ یک از این منابع نمی‌توانند به تنهایی موجب شناخت استعدادهای منحصر به فرد شما شوند؛ اما استفاده از این منابع موجب می‌شود بیش و درک شما از توانایی‌هایتان بهبود یابد و به شما کمک می‌کند بفهمید که چطور مسائل و رویدادها را پردازش می‌کنید و چه عواملی موجب خستگی یا افزایش انرژی‌تان می‌شود. در واقع استفاده از این آزمون‌ها و منابع سبب آسان‌تر شدن پروسه‌ی کشف نقاط قوتتان می‌شود و همان‌طور که می‌دانید نقاط قوت انسان جایی است که به احتمال زیاد استعدادهایش در آنجا نهفته است.
۵-با یک نفر مصاحبه کنید
گاهی اوقات، یک چشم‌انداز خارجی می‌تواند روشن‌تر از چشم‌انداز خودتان باشد. با افرادی صحبت کنید که به خوبی شما را می‌شناسند : دوستان، اعضای خانواده، فامیل و یا حتی یک مربی. سؤال‌های زیر را از آن‌ها بپرسید :
- فکر می‌کنید من چه کارهایی را بهتر از دیگران انجام می‌دهم و در انجام چه کارهایی با استعدادم؟
- فکر می‌کنید قبلاً در چه کارهایی موفق بوده‌ام؟
- چه چیزی من را از بقیه‌ی افراد متمایز می‌کند؟
وقتی آن‌ها به این پرسش‌ها جواب می‌دهند خوب به حرفهای آن‌ها گوش دهید. اگر چه مجبور نیستید تمام گفته‌های آن‌ها را قبول کنید اما باز هم شاید پاسخ‌های آن‌ها شما را شگفت‌زده کند.
۶-نقاط ضعف خود را شناسایی کنید
همه‌ی انسان‌ها ترکیبی از استعدادها، نقاط ضعف و نقاط قوت هستند. به عنوان مثال یکی از نقاط ضعف خیلی از انسان‌ها در دنیای امروزی مقاومت در برابر شبکه های اجتماعی مختلف و رفتن به رخت خواب قبل از ساعت ۱۱ شب است؛ اما اگر بخواهیم منطقی به زندگی و طبیعت انسان‌ها نگاه کنیم باید بگوییم که هیچ فردی نمی‌تواند کامل باشد و همه‌ی کارها، وظایف و مسئولیت‌ها را بی‌عیب و نقص تکمیل کند. هیچ کدام از ما کامل نیستیم و درست به همین دلیل است که شناسایی نقاط ضعف می‌تواند به آشکار شدن استعدادها و توانایی‌هایمان کمک کند. نوشتن نقاط ضعف شاید کمی دردناک باشد اما باید این کار را انجام دهید. به پرسش‌های زیر پاسخ دهید :
- برای انجام چه کارهایی وقت زیادی هدر می‌دهید؟
- چرا تنبلی می‌کنید؟ چرا امروز و فردا می‌کنید؟
- چه چیزی شما را ناراحت می‌کند یا باعث می‌شود احساس بی دست و پا بودن کنید؟
با جواب دادن به این پرسش‌ها به راحتی می‌توانید تمام نقاط ضعف موجود در احساسات و علایقتان را شناسایی کنید. به دست آوردن این آگاهی برای آینده‌ی شما ضروری است.
۷-نتایج مراحل قبلی را کنار هم بگذارید
شما تحقیقات و بررسی‌های لازم را انجام داده‌اید حالا باید ببینید که چه نتیجه‌ای پدیدار می‌شود. در این مرحله نباید تمام یادداشت‌هایتان را با جزئیات کامل بررسی کنید یا به نتایج هر فهرست به صورت جداگانه و مجزا توجه کنید. به پرسش‌های زیر پاسخ دهید :
- آیا الگوی خاصی از فهرست موفقیت‌ها، علایق و احساسات شما در حال پدیدار شدن است؟ این الگو یا الگوها چه هستند؟
- از این فهرست‌ها چه نتیجه‌ای گرفته‌اید؟ وجه اشتراک این فهرست‌ها چیست؟
- دوست دارید چه کار یا کارهایی را انجام دهید؟
در پایان این مرحله باید چند تا از استعدادهای خود را شناسایی کرده باشید و یا حداقل یکی از استعدادهایی که می‌خواهید بر روی آن تمرکز کنید باید مشخص شده باشد.
۸-تمرین کنید و خوب هم تمرین کنید
مهم نیست که استعداد یا استعدادهای اصلی شما چه هستند، باید برای رسیدن به سطح تسلط تمرین کنید.
شاید استعداد اصلی شما جزء استعدادهای طبیعی و خدادادی شما باشد که ذاتاً در انجام آن خوب هستید اما باز هم برای رسیدن به تسلط ۱۰۰ درصد و کسب درجه‌ی استادی در آن باید تمرین کنید. در روند شناسایی استعدادها، تمرکز بر این مرحله بسیار ضروری است چون این مرحله جایی است که شما با تحت فشار قرار دادن خود با تمرین‌های متمرکز و گوناگون روز به روز به تسلط بر استعداد خود نزدیک‌تر می‌شوید. لازم نیست کل روز را به تمرین استعداد خود اختصاص دهید. اگر یک شغل تمام وقت دارید می‌توانید ۳۰ دقیقه در روز را به استعداد خود و تمرین آن اختصاص دهید.
شاید بپرسید چطور می‌توانم ۳۰ دقیقه وقت در روز برای تمرین و کار کردن روی استعدادم پیدا کنم؟ نگران نباشید. می‌توانید این کار را انجام دهید. نگاهی به روزهای خود بی اندازید. آیا وقتی از محل کار به خانه می‌رسید یک یا دو ساعت را به تماشای تلویزیون اختصاص می‌دهید؟ تلویزیون را خاموش کنید. ۳۰ دقیقه بر روی استعداد خود کار کنید و بعد اگر خواستید تلویزیون را دوباره روشن کنید.
وقت‌های دیگری نیز وجود دارند که می‌توانید به راحتی از آن‌ها برای تسلط بر استعدادهایتان استفاده کنید. شاید هر روز ۲۵ دقیقه را صرف رفت و آمد بین منزل و محل کارتان می‌کنید. اگر می‌توانید این وقت را به تمرین استعدادهایتان اختصاص دهید. اگر صدای خوبی دارید و می‌خواهید خواننده شوید این ۲۵ دقیقه را در ماشین خود صرف خوانندگی کنید، اگر می‌خواهید یک سخنران حرفهای شوید این وقت را به تمرین سخنرانی اختصاص دهید و یا اگر در یادگیری زبان‌های خارجی استعداد دارید این ۲۵ دقیقه را صرف تسلط بر زبان مورد نظر خود کنید. با بررسی روزهای خود ببینید آیا می‌توانید در زمان‌های استراحت در محل کار مثل وقت نهار زمان آزادی برای تمرین استعداد خود پیدا کنید؟ با بازبینی روزهایتان وقت‌های آزاد خود را پیدا کنید. مطمئن باشید با صرفه‌جویی در وقتی که به شبکه‌های اجتماعی از قبیل فیس‌بوک یا توییتر اختصاص می‌دهید و اختصاص آن به استعدادهایتان در آینده انسان موفق‌تری خواهید بود. میزان علاقه‌ی شما به اختصاص وقت لازم برای تمرین استعدادهایتان به خوبی ثابت می‌کند که آیا می‌خواهید یک عمر آن را انجام دهید و یا اینکه فقط به صورت مقطعی به آن فکر می‌کنید و بعد از مدتی آن را رها خواهید کرد.
نه تنها کار کردن روی استعدادتان نباید یک تمرین بی هدف باشد بلکه باید تمرینی هدفمند، متمرکز و جدی باشد. اگر واقعاً در مورد استعدادتان و تسلط بر آن جدی هستید باید نقاط ضعف خود را نیز شناسایی کنید. تفاوت انسان‌های خوب و عالی در تعداد ساعت‌هایی نیست که به کارهای خود اختصاص می‌دهند بلکه در میزان تلاشی است که آن‌ها برای بهبود نقاط ضعف خود انجام می‌دهند. کار کردن بر روی نقاط ضعف آسان نیست، اما ایجاد یک سیستم پاداش دهی منظم می‌تواند مشوقی عالی برای تمرکز بر نقاط ضعف و تلاش برای بهبود آن‌ها باشد.
۹-یک مربی پیدا کنید
اگر هم اکنون استعداد اصلی خود را شناسایی کرده‌اید و مرتباً بر روی بهبود و تسلط بر آن کار می‌کنید و تصمیم گرفته‌اید این روند را برای همیشه ادامه دهید بهترین کاری که می‌توانید برای پیشبرد اهدافتان در این زمینه انجام دهید پیدا کردن فردی است که در این زمینه تجارب و اطلاعات بیشتری از شما دارد تا بتوانید از او به عنوان یک مربی برای رسیدن به اهداف خود استفاده کنید. نیازی نیست که این فرد برنده‌ی جایزه‌ی نوبل باشید. چیزی که شما می‌خواهید فردی است که تجارب بیشتری نسبت به شما داشته باشد تا بتواند توصیه‌های خوبی در اختیار شما بگذارد.
از همه مهم‌تر، باید دقیقاً بدانید که چرا به این فرد نیاز دارید و چه انتظاراتی از او دارید. آیا به حمایت این فرد نیاز دارید؟ آیا می‌خواهید این فرد شما را به چالش بکشد؟ با نگاهی کوتاه به فهرست نقاط ضعف و قدرتتان و بررسی نتایج آزمون‌های شخصیت معرفی شده در این مقاله به راحتی می‌توانید پاسخ این سؤال‌ها را پیدا کنید.
نمی‌دانید کجا به دنبال یک مربی خوب بگردید؟ برخی از مکان‌های خوب عبارت‌اند از :
اینترنت : اگر می‌خواهید رشته‌ی تحصیلی خاصی را انتخاب کنید در فضای مجازی به دنبال انجمن‌های تحصیل‌کرده‌های آن رشته باشید. در این انجمن‌ها و وب‌سایت‌ها پس از ثبت‌نام و معرفی خود سؤالات خود را مطرح کنید و پس از یافتن فرد مناسب برای به دست آوردن اطلاعات بیشتر وقت بگذارید و یا او را به یک کافی‌شاپ دعوت کنید و یا در اسکایپ با هم صحبت کنید.
رویدادهای مناسب برای شبکه‌سازی : به سمینارها، همایش‌ها، نمایشگاه‌ها و دوره‌های آموزشی مربوط به استعداد خود بروید و پس از ملاقات با افراد مختلف و یافتن فرد مناسب سعی کنید ایمیل خود را به او بدهید و آدرس ایمیلش را بگیرید تا در وقت مناسب اطلاعات لازم را از این فرد به دست آورید.
درخواست کمک کنید : به اعضای خانواده، فامیل و دوست‌های خود بگویید که به دنبال یک مربی هستید. شاید آن‌ها فردی را بشناسند که بهترین کمک ممکن برای شما باشد.
شناسایی استعداد درونی و پنهان کار ساده‌ای نیست؛ اما گاهی اوقات دنبال کردن کاری که نمی‌توانید آن را به خوبی انجام دهید ولی عاشقش هستید هم می‌تواند پاداش‌های بزرگی برای شما تولید کند. همه‌ی ما به دلایل خاصی به این دنیا قدم گذاشته‌ایم. مأموریت اصلی ما شناسایی استعدادها و بهره بردای از آن‌ها برای انجام کارهای خیر و نیک است. شاید در سرمایه‌گذاری در بازار سهام با استعداد باشید و شاید در نواختن گیتار. استعداد شما هر چه که باشد ارزش دنبال کردن را دارد.
