قندان قلم زنی ۲۵ سانتی متری

نقش اندازی بر بدنه‌های فلزی از جنس مس، برنج، طلا، نقره از طریق چكش و قلم‌های فولادی ر ابه اصطلاح قلم زنی می‌گویند. قلم زنی یك شیوه تزئینی است كه بشر گذشته آن را همزمان با شناخت فلزاتی كه در طبیعت وجود داشته و كشف چگونگی كار با آنها ابداع کرده است. امروزه قلمزنی یكی از رشته های هنر سنتی ایران است كه در رده هنرهای صناعی و در گروه فلزكاری قرار دارد. این هنر با قدمتی هزار ساله از جمله هنرهایی است كه همچنان با تمام سبك و روشهای خود در اصفهان اجرا می گردد.

شیوه كار قلمزنی بدین صورت است ابتدا آن شی را كه می خواهند روی آن قلم بزنند در اصطلاح قیر می‌گذارند ضخامت قیر باید در حدی باشد كه موقع قلم زدن ضمن اینكه فرم کلی کار را در حین چكش زدن نگه می دارد مانعی باشد برای جلوگیری از سوراخ شدن بدنه، پس از قیر گرفتن طرح به صورت چرمه و گرد ذغال به بدنه منتقل و سپس با قلمی با همین نام نیم برده می شود. در اجرای طرح های ذهنی، طرح بدون چرمه و مستقیما بر بدنه نیم بر می شود.

در ادامه نقش با قلم فولادی كه نوك آن حالتهای مختلفی دارد نیم ور، پایین بری و پرداز می شود. قلمهایی چون گرسوم، یك تو، نیم ور، ناخنی، بادامی، تخم گلی و…. پس از اتمام قلم زنی قیر به وسیله حرارت از آن جدا شده و قیرهای اضافی پاك می‌گردد.

در نهایت سطح قلم زده شده را باروغن جلا آغشته كرده وسپس دوده می‌زنند تا زمینه و فرورفتگی‌های كار به رنگ سیاه درآید. این نوع قلم زنی ساده ترین و در عین حال رایج ترین شیوه اجرا می باشد. در قلمزنی برجسته یا قیرگیری طی دو مرحله انجام می‌گیرد بدین صورت كه ابتدا روی كار قیر اندود شده و با قلمهای مخصوص جنده كاری قسمتهایی از طرح بیرون زده می‌شود پس از قیرگیری مجدد در پشت كار قسمت‌های برجسته مجددا قلم زنی می‌شود. محصولات قلمزنی شده مسی به صورت قرمز و یا با لایه‌ای از نقره یا طلا آبكاری و عرضه می‌گردد.

یكی از مشاغل وابسته به قلم زنی سفیدگری است كه طی آن لایه‌ای از قلع سطح قرمز مس و یا برنج را پوشش داده و سفید می‌كنند. استاد كارقلم زنی از سفیدكاری برای سفیدكردن بدنه‌هایی كه بدین صورت عرضه می‌شوند استفاده می‌كند. بدین ترتیب كه قبل از قلم‌زنی ابتدا ظرف مورد نظر قلع اندود شده و سپس روی آن قلم زده می‌شود. ظرافت طرح، یكنواختی همه سطوح بدنه و اجرای درست طرح از جمله امتیازات یك اثر خوب و ماندگار می باشد.